Λίμνη Δοϊράνη: Το κατεστραμμένο θέρετρο του Νομού Κιλκίς

Σαν ακριτική περιοχή, ο Νομός Κιλκίς συνοδεύει στα βόρεια με το κράτος των Σκοπίων. Διατηρούνται 2 συνοριακοί είσοδοι( Εύζωνοι, Δοϊράνη) που επιτρέπουν την διέλευση στην γειτονική χώρα. Στον 2^ο κατά σειρά σταθμό, ο διαχωρισμός των χωρών συντελείται και με την ύπαρξη ενός φυσικού συνόρου. Αναφερόμαστε βέβαια στην λίμνη Δοϊράνη. Βρισκόμενη 23 χιλιόμετρα μακριά απ’ την πόλη του Κιλκίς αποτελεί πόλο έλξης των πολιτών για λανθασμένους λόγους. Ας αναλύσουμε όμως παρακάτω την περιρρέουσα κατάσταση.

Τουριστικός προορισμός και καταστροφή

Σε προηγούμενες δεκαετίες, η ευρύτερη περιοχή της Δοιράνης αποτελούσε κέντρο συνάθροισης λουόμενων απ’ τα τριγύρω χωριά. Ο κόσμος του Κιλκίς δεν γνώριζε ακόμα της εξόδους προς Χαλκιδική και γέμιζε την λίμνη με αποτέλεσμα την άνθιση των ντόπιων επιχειρήσεων. Δυστυχώς, στα μέσα της δεκαετίας του 80’ ξεκίνησαν οι συζητήσεις Ελλάδας-Σκοπίων για αξιοποίηση των νερών. Η τελική απόφαση πάρθηκε το 1986 λόγω της τεράστιας λειψυδρίας και έτσι τραβήχτηκε ένα μεγάλο ποσοστό του νερού της λίμνης για να ποτιστούν καλλιέργειες στον κάμπο της Χαλάστρας, 80-90 χιλιόμετρα μακριά. Αναπόφευκτα, η στάθμη της λίμνης έπεσε 8 ολόκληρα μέτρα(10-2), καταστρέφοντας τον τουρισμό και στις 2 πλευρές( Ελλάδα, Σκόπια). Τελικά, η επιχείρηση στέφθηκε από παταγώδη αποτυχία καθώς τα κανάλια ήταν χορταριασμένα και τα χωμάτινα αυλάκια σπάσανε χωρίς να υπάρξει επιτυχής μεταφορά του νερού στον προορισμό του.

Σημερινή κατάσταση

Η κάποτε ακμάζουσα περιοχή άρχισε να καταρρέει και φτάσαμε μέχρι την τρέχουσα δεκαετία. Λόγω της οικονομικής κρίσης, η προσέλευση του κόσμου δεν έπεσε ιδιαίτερα. Υπήρχε όμως μια ειδοποιός διαφορά. Οι άνθρωποι πλέον, επισκέπτονται μόνο την πλευρά που ανήκει στα Σκόπια. Μπορούμε να αναφέρουμε πολλούς λόγους αλλά ο βασικός παράγοντας έγκειται ξεκάθαρα στις βολικές ισοτιμίες με το γειτονικό κράτος. Έτσι, ο Έλληνας πολίτης περνάει τα σύνορα για αγορές προϊόντων πρώτης ανάγκης( όπως π.χ. βενζίνη, τρόφιμα κτλ) αφήνοντας πλουσιοπάροχο συνάλλαγμα στην τοπική κοινωνία. Σαν αποτέλεσμα, τα χωριά των Σκοπίων αναπτύσσονται και έχουν κατασκευάσει μια μίνι-πλαζ. Στην αντίπερα όχθη κυριαρχεί η αντίθετη κατάσταση. Οι περισσότερες επιχειρήσεις έχουν κλείσει αφού μοναδικό τους έσοδο παραμένει η προσωρινή στάση των νταλικέρηδων.

Σχέδια για ανάδειξη της περιοχής

Διαισθανόμενοι την υποβάθμιση που έχει υπάρξει, οι αρμόδιοι φορείς ξεκίνησαν συζητήσεις για την υλοποίηση ενός προγράμματος επαναφοράς της παλαιάς αίγλης. Συγκεκριμένα, η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας ενέκρινε την πράξη με τίτλο “Ολοκληρωμένο Σύστημα Αειφορικής Διαχείρισης Οικοσυστήματος Λίμνης Δοιράνης" η οποία συγχρηματοδοτείται από το “Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Εδαφικής Συνεργασίας Ελλάδα- ΠΓΔΜ 2014-2020, προϋπολογισμού 1.397.152,60 ευρώ. Στο πρόγραμμα περιλαμβάνονται 5 πακέτα δράσεων:

1)Διαχείριση του έργου: Δράσεις που διασφαλίζουν τη σωστή διαχείριση και υλοποίηση του έργου.

2)Πληροφόρηση και δημοσιότητα: Δράσεις ενημέρωσης και διευκόλυνσης της πρόσβασης των ενδιαφερομένων μερών στις πληροφορίες, τα δεδομένα και τα αποτελέσματα του έργου (δημιουργία ιστοσελίδας, λογότυπο, εκδόσεις εντύπων, τελικό συνέδριο κ.λπ.).

3)Στρατηγικό σχέδιο λίμνης Δοϊράνης: Ο δήμος Κιλκίς θα είναι υπεύθυνος για την ανάπτυξη του Στρατηγικού Σχεδίου για τη λίμνη Δοϊράνη. Το Στρατηγικό Σχέδιο θα αναπτυχθεί με την ενεργό συμμετοχή όλων των εμπλεκομένων φορέων όπως δημόσιοι φορείς, περιβαλλοντικοί φορείς, τοπική επιχειρηματική κοινότητα, αγρότες, ακαδημαϊκή κοινότητα κτλ). Θα περιλαμβάνει την ανάπτυξη εναλλακτικών σεναρίων για το μέλλον και τη διαχείριση/αξιοποίηση της Λίμνης. Θα μελετηθούν τουλάχιστον τέσσερα διαφορετικά σενάρια και θα αναπτυχθεί μία μακροπρόθεσμη στρατηγική που θα συνάδει με το από κοινού αποφασισμένο όραμα των εμπλεκομένων φορέων για τη λίμνη. Για την υποστήριξη όλων αυτών θα πραγματοποιηθούν τρία εργαστήρια όπου οι εμπλεκόμενοι φορείς θα κληθούν να συμμετέχουν για την από κοινού χάραξη του Στρατηγικού Σχεδίου για τη λίμνη Δοϊράνη.

4)Σύστημα διαχείρισης – Ευαισθητοποίηση – Εκπαίδευση: Η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και ο δήμος Δοϊράνης θα διαμορφώσουν ένα διαχειριστικό σχέδιο του οικοσυστήματος της λίμνης Δοϊράνης, θα καθορισθούν τα αναγκαία μέτρα οργάνωσης και λειτουργίας, οι κατευθύνσεις και οι προτεραιότητες για την αποτελεσματική προστασία, διαχείριση και αποκατάσταση του οικοσυστήματος της λίμνης μαζί με τα αντίστοιχα σχέδια δράσης.

5)Εγκατάσταση υποδομών παρακολούθησης της ποιότητας του νερού της λίμνης: Προβλέπεται η προμήθεια ειδικού εξοπλισμού (τηλεμετρικοί σταθμοί) από το δήμο Δοϊράνης για την παρακολούθηση μίας σειράς παραμέτρων των υδάτων της λίμνης Δοϊράνης καθώς και το αντίστοιχο κέντρο ελέγχου των δεδομένων. Επίσης θα προμηθευτεί ο δήμος Δοιράνης μία βάρκα κοπής καλαμώνων και συγκέντρωσης φυκών και άλλων υλικών από τη λίμνη.

6)Υποδομές μικρής κλίμακας – Καθαρισμός: Προβλέπονται μια σειρά από εργασίες οι οποίες θα συμβάλλουν στη βελτίωση των υποδομών πρόσβασης και του καλλωπισμού του μετώπου της λίμνης ώστε να καταστεί πιο ελκυστική και χρηστική για τους πολίτες και ιδιαίτερα τους επισκέπτες της συμβάλλοντας στην άνοδο της τουριστικής ανάπτυξης της περιοχής.

 

Όπως αντιλαμβάνεται ο καθένας, το σχέδιο έχει μπει σε τροχιά και απομένει η ιδανική υλοποίηση του. Οι ευθύνες βαραίνουν την δημοτική αρχή και ευχόμαστε να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων.